Tsarin aikin SS3 na Lokacin Karatu na Kafa na Biyu a cikin fannin harshen Hausa yana nufin zurfafa fahimtar dalibai game da harshen Hausa, adabin Hausa, da al’adun Hausawa. Wannan tsarin yana ba da dama ga dalibai su inganta kwarewarsu a cikin harshen Hausa ta hanyar koyon wasu muhimman batutuwa kamar tsarin harshe, adabi, tsarin zamantakewa, da kuma lissafi cikin harshen Hausa. Wannan tsari na karatu zai taimaka wajen shirya dalibai ba kawai don jarabawa ba, har ma don amfani da wannan ilimi a cikin mu’amala ta yau da kullum da kuma hulɗa da kwarewar sana’a.
Takaitaccen Tsarin Aikin Lokacin Karatu
| Makon(Mako) | Jigon(Littafin) | Abubuwan Da Zasu Cikawa |
|---|---|---|
| Mako na 1 | JRRABAW/bita | Inganta fahimtar dalibai game da ka’idodin harshe, nahawu, da kalmomi. |
| Mako na 2 | Bita Akn Kan Jinsi Harshen Hausawa | Bincike kan yadda jinsi ke shafar tsarin jumlolin Hausa da yadda ya shafi haɗin kalmomi. |
| Mako na 3 | Bita Akn Nazarin Litafi Suba | Gabatarwa ga adabin Hausa, tare da mayar da hankali kan manyan ayyuka da muhimmancinsu. |
| Mako na 4 | Bita Tsairin Sarauta da Mukamai | Nazarin tsarin mulki na Hausawa, sunayen sarakuna da mukaman zamantakewa. |
| Mako na 5 | Bita Kan Adadi | Fahimtar amfani da adadi a cikin harshen Hausa da kuma yadda ake amfani da su a mu’amala. |
| Mako na 6 | Nazarin Litafi Wasan Kwai Kwayo | Nazarin wasan kwaikwayo na Hausa “Wasan Kwai Kwayo” da duba tarihin al’adunsa. |
| Mako na 7 | Makon Hutu | Bita kan abubuwan da aka koya da hutu don tsarawa da kuma nazari. |
| Mako na 8-14 | Bita | Tsawon lokaci na bitar abubuwan da aka koya tare da shirye-shiryen jarabawa. |
Mako na 1: JRRABAW/Bita
Makon farko yana mai da hankali kan sake nazarin muhimman ka’idojin harshe na Hausa. Jigon JRRABAW yana nufin sabunta fahimtar dalibai game da nahawu da tsarin harshen Hausa.
Misalai:
- Gina Jimloli: Fahimtar yadda ake gina jumlolin Hausa kamar “Ni na tafi.”
- Amfani da Sarƙaƙƙiya: Koyo game da amfani da kalmomi kamar “kai”, “ni”, “su” a cikin jumloli.
- Maganganun Yau da Kullum: Koyo daga cikin maganganun yau da kullum kamar “Ina kwana?” (Good morning) da “Lafiya lau” (I am fine).
- Amfani da Ayyuka: Nazarin yadda ake amfani da ayyuka (verbs) a cikin lokaci daban-daban, kamar yadda ake cewa “ya tafi” da “za a tafi”.
- Rukunin Sunaye: Nazarin rukunin sunaye kamar “matar” da “namijin” (woman, man).
- Samun Tambayoyi: Koyo yadda ake yin tambayoyi kamar “me?” (what?), “ina?” (where?), “ta yaya?” (how?).
Mako na 2: Bita Akn Kan Jinsi Harshen Hausawa
Wannan makon yana mai da hankali kan yadda jinsi ke shafar tsarin harshen Hausa. Dalibai za su koyi yadda jinsi ke shafar gina jumla da kuma hada kalmomi.
Misalai:
- Sunaye Masu Jinsi: Fahimtar yadda ake rarrabe tsakanin mace da namiji a cikin Hausa, misali “matar” (matar) da “namijin” (namijin).
- Fahimtar Ayyuka bisa Jinsi: Nazarin yadda ayyuka (verbs) suke sauyawa daga namiji zuwa mace, kamar “ta tafi” da “shi tafi”.
- Hada Kalmomi da Jinsi: Koyo yadda ake amfani da kalmomi masu dacewa da jinsi, misali “matar mai kyau” (beautiful woman), “namijin mai kyau” (handsome man).
- Kalmomin Mallaka: Nazarin yadda kalmomin mallaka ke canzawa bisa ga jinsi, misali “na” ga namiji da “ta” ga mace.
- Hada Amfani da Sarƙaƙƙiya: Yadda sarƙaƙƙiya ke canzawa bisa ga jinsi, misali “Lafiyar matarka?” da “Lafiyar mijinki?”.
- Misalan Ginin Jumla Bisa Jinsi: Yin amfani da misalan da ke nuna yadda jumlolin Hausa ke canzawa bisa ga jinsi.
Mako na 3: Bita Akn Nazarin Litafi Suba
Mako na uku yana mai da hankali kan adabin Hausa, musamman nazarin wani daga cikin littattafan Hausa da ake koyarwa.
Misalai:
- Karatu da Fahimta: Koyo daga cikin karatun adabin Hausa, musamman “Litafi Suba” da yadda aka tsara shi.
- Nazarin Halayen Jarumai: Fahimtar halayen jaruman cikin littafin da kuma matsayin su a cikin al’adu.
- Nazari kan Jigon Littafin: Fahimtar jigon littafin da kuma darasin da ke cikin labarin.
- Hanyoyin Fasaha: Nazarin hanyoyin da aka yi amfani da su wajen rubuta littafin, kamar yadda aka yi amfani da lissafi ko kuma kalmomi.
- Darussan Adabi: Nazarin darussan da aka koya daga cikin littafin da yadda za su taimaka ga dalibai.
- Al’adu da Tarihi: Fahimtar yadda littafin ke dauke da tarihin al’adu da zamantakewa na Hausawa.
Mako na 4: Bita Tsairin Sarauta da Mukamai
Makon hudu yana mai da hankali kan tsarin sarauta da mukamai a cikin al’adun Hausawa.
Misalai:
- Sarakuna da Sunayen Mukamai: Koyo game da sunayen sarakuna da mukaman al’umma, kamar “Sarkin” da “Mai Unguwa”.
- Zaman Lafiya da Sarauta: Fahimtar yadda sarauta ke jagorantar zamantakewa da kuma al’adu.
- Daurin Sarauta: Nazarin yadda ake nada sarakuna da yadda ake daukar muhimman matakai a cikin al’umma.
- Ladabi da Daraja: Koyo game da ladabi da yadda ake girmama manyan mutane a cikin al’ada.
- Damuwa da Jagoranci: Nazari akan yadda jagoranci yake shafar al’umma da kuma yanda ake gudanar da rayuwa cikin wannan tsari.
- Muhimmancin Sarauta: Nazarin muhimmancin sarauta a cikin Hausawa da yadda yake jagorantar al’ummomin su.
Mako na 5: Bita Kan Adadi
Makon biyar yana mai da hankali kan amfani da adadi a cikin harshen Hausa da yadda ake amfani da su a rayuwar yau da kullum.
Misalai:
- Lissafi da Adadi: Koyo yadda ake amfani da adadi cikin lissafi, misali “1, 2, 3…” da sauransu.
- Adadin Lokaci: Nazarin yadda ake amfani da adadi don bayyana lokaci da kwanaki.
- Adadi a Huldar Kasuwanci: Koyo yadda adadi ke amfani a cikin kasuwanci, misali “Naira 500” ko “Naira 1000”.
- Hada Adadi da Daurin Daya: Misalan amfani da adadi da doka, kamar “Biyar ne daga cikin goma”.
- Adadin Shekaru: Koyo yadda ake tambayar shekaru, kamar “Shekarunka nawa?” (How old are you?).
- Adadi da Ayyuka: Nazarin yadda ake amfani da adadi wajen bayyana ayyuka ko abubuwa, misali “Hudu daga cikin su” ko “Goma sha biyu.”
Mako na 6: Nazarin Litafi Wasan Kwai Kwayo
Mako na shida yana nazarin wani shahararren wasan kwaikwayo na Hausa wanda ake kira “Wasan Kwai Kwayo”. Dalibai za su koya daga cikin wannan wasa da kuma al’adunsa.
Misalai:
- Nazarin Jarumai: Fahimtar jaruman cikin wasan kwaikwayo da kowane daga cikin su yake wakiltar al’umma.
- Nazari kan Zanen Wasan: Nazari akan tsarin wasan kwaikwayo da yadda aka tsara shi don isar da sakon.
- Kara Fahimtar Al’adun Hausawa: Koyi yadda wannan wasan ke bayyana al’adun Hausawa.
- Fahimtar Darasi da Harshe: Koyo yadda darasin da ke cikin wasan yake daukar hankali da bayanin.
- Jigon Wasan: Nazari kan jigon wasan da kuma darasin da ake koyarwa daga gare shi.
- Sadarwa da Al’umma: Koyi yadda wasan ke taimakawa wajen sadar da al’umma da kuma koyar da muhimman darussa.
Mako na 7: Makon Hutu
Wannan makon yana dauke da hutu na musamma wanda dalibai za su yi nazari da kuma hutawa.
Mako na 8-14: Bita
A wannan makon, dalibai za su sake duba dukkanin batutuwan da aka koya a cikin lokacin karatu da kuma shirye-shiryen jarabawa.